Hokej na lodzie jest w gruncie rzeczy dość prostą grą. To, że wielu osobom wydaje się inaczej, wynika w dużej mierze z ograniczonej popularności tego sportu oraz faktu, że dla wielu niewtajemniczonych wiedza o hokeju sprowadza się do stwierdzenia, że to gra brutalna, więc albo zasad nie ma wcale, albo są bardzo specyficzne. A jak jest naprawdę?

Podstawowe zasady gry w hokeja

• Każda drużyna składa się z 22 zawodników, w tym dwóch bramkarzy.

• W dowolnym momencie na tafli może znajdować się 6 zawodników. To ważne, ponieważ nawet w czasie wykonywania zmian nie można dopuścić do zwiększenia tej liczby.

• Mecz hokejowy dzielony jest na trzy tercje po 20 minut, przy czym cały trwa dłużej niż godzinę. To tzw. gra czysta, w której zegar jest zatrzymywany przy każdym przerwaniu gry.

• Tafla do hokeja jest podzielona na tercje niebieską linią: po jednej dla każdej z drużyn i jednej neutralnej w części środkowej.

• Gra jest wznawiana, jeśli sędzia straci krążek z oczu na dłużej niż 3 sekundy lub trafi on na trybuny.

• Wznowienie odbywa się także po każdym zaliczonym golu – drużyna tracąca punkt nie zyskuje krążka w sposób automatyczny.

Czy w hokeja gra się tylko kijem?

Pytanie wbrew pozorom jest całkiem zasadne, bo okazuje się, że choć kij jest obowiązkowym wyposażeniem gracza, to generalnie można grać dość dobrze, w ogóle go nie używając.

Zawodnicy mogą grać w dowolny sposób: do odbicia krążka można wykorzystać dowolną część ciała lub stroju. Uderzenie kijem jest konieczne jedynie wtedy, kiedy ma zostać zaliczony strzał na bramkę. Kijem nie można zagrać powyżej ramienia, a ręką do zawodnika własnej drużyny – oba przewinienie będą skutkowały wznowieniem gry.

Kary w hokeju na lodzie

Podstawowa zasada dotycząca kar za przewinienia popełnione w czasie gry to nieprzerywanie gry i udzielenie przywileju poszkodowanym. Oznacza to, że sędzia po zauważeniu uchybienia zasygnalizuje wystąpienie błędu podniesioną ręką, natomiast gra będzie toczyła się dalej i zostanie przerwana dopiero wtedy, kiedy którykolwiek z członków drużyny faulującej dotknie krążka w jakikolwiek sposób. W praktyce pozwala to na dokończenie każdej akcji, nawet jeśli w trakcie jej budowania zawodnik drużyny zostanie sfaulowany.

Karą dla zawodnika, który dopuścił się przewinienia, jest konieczność udania się na ławkę kar (swoją drogą wliczaną do tafli boiska). To, ile czasu tam spędzi, zależy od powagi przewinienia.

• Mniejsze kary – zwykle dwuminutowe – przyznawane są bardzo często.

• Większe – po pięć minut – nieco rzadziej, na przykład jeśli faul był bardziej brutalny.

• Poza tym sędzia może wymierzyć kary indywidualne: 10 minut, karę meczu itp. 

W dwóch pierwszych przypadkach drużyna gra w osłabieniu, a więc za zawodnika odbywającego karę nie może wprowadzić na lód kolejnego. W przypadku kary indywidualnej taka możliwość już jest i drużyna może zagrać w pełnym składzie.

Kary wymierzone przez sędziego mogą się łączyć w dowolny sposób (co oznacza, że na przykład w układzie 2+10 minut kary drużyna gra w osłabieniu przez 2 minuty, ale nie przez kolejne 10).

W danym momencie w drużynie może być wykluczonych z gry tylu zawodników, aby na tafli pozostała co najmniej trójka. Przy trzech graczach na lodzie kolejna kara zostanie odbyta, dopiero kiedy zakończy się okres karny jednego z zawodników już zajmujących miejsce na ławce.

Za co można zostać posadzonym na ławce w hokeju

Choć hokej jest grą brutalną, to lista zachowań, za które sędzia może odesłać zawodnika na ławkę kar, jest całkiem długa:

• spowodowanie upadku przeciwnika;

• atak kijem trzymanym oburącz;

• przeszkadzanie;

• trzymanie przeciwnika lub jego kija;

• nieprzepisowo ostra i brutalna gra;

• niesportowe zachowanie;

• uderzanie, kłucie lub podcinanie kijem albo ciałem;

• atak łokciem, kolanem lub atak na plecy zawodnika;

• wrzucenie na bandę;

• natarcie;

• opóźnianie gry;

• celowe poruszenie bramki;

• celowe wybicie krążka za bandę.

W większości przypadków przewinienia nie muszą być ewidentne, a ich granice są płynne, czego dobitnym przykładem są często kary za brutalną grę: hokej zasadniczo jest sportem kontaktowym, natomiast to sędzia podejmuje indywidualnie decyzje co do tego, czy konkretne zagranie było dopuszczalne, czy nie. Podobnie rzecz ma się z przeszkadzaniem czy opóźnianiem gry – osoby nowe w tym sporcie często potrzebują kilku spotkań, żeby wyczuć, jakie zachowania są dopuszczalne, a jakie nie, bo pierwsze mecze często rozgrywaj zbyt zachowawczo.

Dodatkowe przepisy hokeja

Hokej jest grą dynamiczną i raczej rzadko zwraca się uwagę na pewne specyficzne sytuacje: trwają one bardzo krótko, samo zawodnicy również skupiają się na doprowadzeniu akcji do końca i nie zawsze są świadomi wykroczeń.

Spalony w hokeju

Spalony w hokeju to „czekanie” na krążek podany przez zawodnika z własnej drużyny w tercji przeciwnika. Po sygnalizacji spalonego gra jest cofana do tercji neutralnej. Ponieważ ta zasada powodowała częste cofanie gry, dziś stosuje się tzw. odłożone spalone – gracz, który normalnie zostałby odgwizdany za pozycję spaloną, może wrócić do tercji środkowej, a wtedy błąd nie zostanie przyznany.

Uwolnienie

Uwolnienie to przewinienie polegające na wybiciu krążka z własnej połowy (swojej tercji lub połowy tercji neutralnej) za linię bramkową przeciwnika w taki sposób, że żaden z zawodników nie ma możliwości jego przejęcia. Ważne zastrzeżenie – uwolnienia nie stosuje się, jeśli fauluje drużyna grająca w osłabieniu. Po zasygnalizowaniu błędu gra wraca do tercji drużyny faulującej.

Karny w hokeju

Tu sytuacja jest prosta: karny jest przyznawany zawodnikowi sfaulowanemu wtedy, kiedy przed nim znajdował się jedynie bramkarz przeciwnika. Na czas wykonania rzutu karnego wszyscy poza jego wykonawcą i bramkarzem zjeżdżają z tafli.

Co z tą brutalnością w hokeju?

Warto jeszcze kilka zdań poświęcić kwestii hokeja jako gry brutalnej. Skoro lista przewinień jest tak długa, to czy faktycznie można jeszcze w ten sposób hokej opisywać? Zdecydowanie tak. To oczywiście nie oznacza, że mecze hokejowe rozgrywane są zawsze po trupach, ale kary wymierzane zawodnikom za lżejsze faule są krótkie, a drużyna grająca w osłabieniu zyskuje atut choćby w postaci nieobowiązującego uwolnienia. Często więc zagrania brutalne są wyprowadzane celowo i ze świadomością kary. Inaczej niż w wielu innych dyscyplinach, kara w hokeju jest bardziej narzędziem dynamizacji gry niż realnego karania drużyny. I żeby było jasne – to nie jest zachęta do maksymalnie brutalnej gry, tylko uzasadnienie wielu sytuacji na lodzie.

Podsumowanie

Hokej na lodzie ma niewiele skomplikowanych zasad. To w gruncie rzeczy prosta i bardzo dynamiczna, choć kontaktowa i całkowicie nierelaksująca gra. Wiele kar jest nakładanych dość subiektywnie, stąd przebieg spotkań jest tak trudny do odgadnięcia. Jednocześnie gra w hokeja jest pełna adrenaliny i świetnie rozładowuje negatywne emocje.