Może opowiadał ci o niej ktoś znajomy. Gdzieś w eter rzucone zostało stwierdzenie „to dobrze robi!”. Więc wchodzisz na forum, łapiesz książkę, sprawdzasz poradnik na YouTube i chcesz się zainteresować, a tam… Ashtanga, vinyasa, kundalini, czakry i pojęcia takie jak mindfulness. Jak się w tym połapać i o czym powinien wiedzieć początkujący adept jogi Rodzaje jogi, style, metody - o tym dziś w sposób przystępny opowiemy:
Dla początkujących: komu i do czego potrzebna jest joga?
Rodzaje jogi — jak można je podzielić ze względu na korzyści?
Style, czyli co się kryje za trudnymi do wymówienia nazwami?
Kiedy i gdzie najlepiej ćwiczyć jogę? Czy jest do tego potrzebny sprzęt?
Ponadto zajmiemy się też jogą dla kobiet w ciąży oraz wpływem medytacji na możliwości łagodzenia skutków stresu. Przy okazji warto wiedzieć, że rodzajów jogi jest obecnie tak dużo, że nie sposób poznać i zgłębić każdego, jednak podstawowa wiedza w zupełności wystarcza do aktywnej i owocnej praktyki.
Kilka słów o jodze
Właściwą wiedzę o jodze można nabyć jedynie poprzez intensywną lekturę książek, praktykę i odwiedzenie miejsc najbliższych filozofii z nią związanej. Jest to dziedzina niezmiernie szeroka, a jej korzenie sięgają nawet dwóch tysięcy lat przed naszą erą. Co ciekawe, do dziś nie zdążyła ona „wyjść z mody” — wręcz przeciwnie, współczesny świat czerpie z niej pełnymi garściami.
Głównym założeniem tej filozofii jest rozwój duchowy, osiągany na wiele sposobów. Wbrew pozorom, wiele rodzajów jogi nie polega na samym siedzeniu i zatapianiu się w medytacji — to także dynamiczna, sportowa aktywność, której przykładem może być ashtanga. Dla wielu praktykujących ją osób jest to solidny bodziec w walce ze stresem, świetny motywator i rewelacyjny dodatek do diety.
Rodzaje jogi. Na co pomaga?
Oprócz skomplikowanego, indyjskiego nazewnictwa, rodzaje jogi można sklasyfikować w sposób nieco bardziej przystępny, w zależności od obszaru działania:
na odchudzanie — raczej nie w postaci szybkiego spalania kalorii, a bardziej jako wsparcie mentalne i ćwiczenie samoakceptacji,
na stres — zdrowy ruch, wyciszenie i możliwość oczyszczenia umysłu w komplecie wpływają na łagodzenie skutków stresu,
na silny brzuch oraz na kręgosłup — szczególnie polecana dla tych, którzy z racji wykonywanego zawodu przebywają często w pozycji siedzącej,
dla dzieci — to zabawa, połączona z uspokojeniem, szczególnie zalecana dla małych pociech, które „rozpiera energia”,
joga dla kobiet w ciąży — co ciekawe, powinna być praktykowana jeszcze przed zajściem, ponieważ wspaniale przygotowuje kobietę do tego stanu.
Poza tym warto wyróżnić też specjalną jogę twarzy, która skupia się na mięśniach w tym rejonie ludzkiego ciała, zapewniając naturalny lifting, przez niektórych porównywany nawet ze stanem po wstrzyknięciu botoksu.
Najpopularniejsze style w jodze
Jednak powyższe rodzaje jogi są dość nieoficjalnymi określeniami, stosowanymi przez różne szkoły i kluby fitness dla ułatwienia, jako element marketingowy. Prawdziwy podział rozpoczyna się, gdy zaczniemy przyglądać się popularnym stylom.
Hatha
Termin ten pojawia się na początku nie bez powodu — jest to zbiór różnych praktyk jogi pod jednym, wspólnym szyldem. Wybierając takie zajęcia, które są oznaczone jako hatha, można trafić na bardzo przyjemne, niezbyt intensywne zadania ruchowo-oddechowe.
Acro
To mniej znany odłam. Acro, tak jak może to sugerować nazwa, dość mocno łączy się z akrobatyką. Co więcej, nie jest to zabawa solo, a w parze. Praktykować ją powinny osoby już o pewnym stopniu wtajemniczenia w jogę, pragnące poćwiczyć przede wszystkim równowagę ciała.
Vinyasa
W tym miejscu zaczyna się niezwykłe połączenie sportowej dynamiki z praktykami na poziomie mentalnym i oddechowym. Vinyasa, nazywana też bardzo często „power jogą”, relaksuje, pozytywnie męczy, poprawia kondycję i zostawia spore pole do popisu dla osób kreatywnych, ponieważ nie ma jasnej struktury.
Ashtanga
Tym razem trzeba wprowadzić dodatkowe pojęcie „asan”, czyli pozycji w jodze. O ile vinyasa również je wykorzystywała, lecz bez usystematyzowania, tak ashtanga kładzie nacisk na stałe sekwencje. Do tego dochodzi codzienna dyscyplina — w tym przypadku ćwicząc, trzeba się zadeklarować co do swojej dyspozycyjności.
Kundalini
Po akrobacjach i elementach kładących nacisk na dynamizm przyszedł czas na lekkie uspokojenie, tak mocno kojarzące się z jogą. Kundalini jest odmianą dość statyczną, gdzie większość asan skupia się na pozycji siedzącej. W przeciwieństwie do do ashtangi, tutaj trzeba mocniej pracować nad stanem medytacji.
Iyengar
Na koniec jeszcze jeden rodzaj jogi, który powinien zainteresować początkujących. Iyengar wykorzystuje sporo dodatkowych przedmiotów, a sama idea to dość statyczne podejście do kolejnych pozycji, w jakich należy przede wszystkim osiągnąć dokładność. Dzięki tej drobiazgowości można lepiej zrozumieć ogólną koncepcję poszczególnych asan.
Na specjalny czas - joga dla kobiet w ciąży
Wspominaliśmy już kilka razy o jodze dla kobiet w ciąży, bo uważamy ją za jedną z bardziej wartościowych „odmian marketingowych”. Oprócz dobrego brzmienia samej nazwy ten rodzaj jogi jest niezwykle wartościowy dla przyszłych matek. I to już w momencie, gdy dziecko jest dopiero w dalekich planach. Co ciekawe, jest jeszcze jedna odmiana, nazywana jogą hormonalną, skupiająca się na pomocy w zajściu w ciążę.
Wzmocnione ciało i spokojny umysł łatwiej mają przejść poszczególne trymestry. Oszczędzać się należy jedynie w pierwszym, gdy warto zrezygnować z bardziej dynamicznych asan na rzecz tych odprężających. Joga dla kobiet w ciąży pozwala przede wszystkim na utrzymanie jednolitych poziomów energii, z naciskiem na stały dopływ lekkiej, acz niezwykle skutecznej aktywności fizycznej.
Tak jak w wielu kwestiach przed skorzystaniem z tego rodzaju jogi, szczególnie jeśli kobieta jest już w ciąży, należy skonsultować się z lekarzem. W niektórych sytuacjach, np. gdy występują częste krwawienia, ciąża jest zagrożona lub gdy w związku z nią pojawiły się inne choroby, specjalista może doradzić wstrzymanie ćwiczeń.
Rodzaje jogi, a sprzęt. Lepiej ćwiczyć na zajęciach, czy w domu?
Ostatnią kwestią dręczącą początkującego jest to, czy jogę można śmiało uprawiać w domu, czy też lepiej jest od razu zapisać się na zajęcia. Odpowiedź jest dość zaskakująca, ponieważ brzmi: najlepiej uskutecznić obie formy jednocześnie.
Zajęcia są zawsze prowadzone przez nauczyciela, który doskonale zna poszczególne rodzaje jogi i potrafi sporo na ten temat przekazać. Koryguje też zachowania swoich uczniów i pomaga im w prawidłowym zrozumieniu asan. Ma to szczególne znaczenie w odmianach takich jak vinyasa i ashtanga, gdzie nie trudno o popełnianie różnych, drobnych błędów.
Na zajęciach jest też lepszy dostęp do sprzętu, chociaż ten w przypadku jogi nie jest tak mocno różnorodny i rozbudowany, jak w wielu innych dziedzinach sportowych. Warto przede wszystkim zadbać o ubiór, czyli dopasowane, lecz nie uciskające ubrania typowo sportowe. Kobieta powinna też dla własnej wygody zastosować stanik sportowy. Dobrym pomysłem są także legginsy. O buty nie trzeba się przejmować, bo ćwiczenia najczęściej odbywają się boso, nawet przy mniej wymagających hatha i kundalini.
Oprócz tego różne rodzaje jogi mogą generować potrzebę skorzystania z dodatkowych sprzętów. Podstawowym jest mata do jogi, którą trzeba kupić przed przystąpieniem do zajęć w domu. Stosowane są też różne poduszki, klocki i wałki, a nawet woreczki na oczy. W wielu przypadkach wystarczy jedynie swobodny strój i chęci, a dobry nauczyciel będzie w stanie poprowadzić adepta w stronę rozluźnienia, skupienia i wyciszenia.