Gumy, taśmy, ekspandery: czym się różnią?
Pod nazwą guma do ćwiczeń kryć się mogą różne akcesoria, choć tak naprawdę istnieje tu ścisła terminologia, którą warto znać. Warto więc uporządkować sobie na początek wiedzę teoretyczną, bo wcale nie jest ona złożona, a może się przydać przy doborze sprzętu do zaplanowanych ćwiczeń.
Ekspandery
Ekspander jest z trzech wymienionych akcesoriów najłatwiejszy do odróżnienia. Może być wykonany z gumowych „linek” albo sprężyn, natomiast cechą charakterystyczną są uchwyty. To właśnie one ograniczają zastosowanie tego akcesorium, co w połączeniu z wyższą z reguły ceną sprawia, że to gumy i taśmy są popularniejsze.
Taśma oporowa
Taśma oporowa może mieć różny kolor, różną grubość (a co za tym idzie, także oferować różny poziom trudności treningu), różną długość. Zawsze jest to jednak tylko „pas” z gumy. Taśma nigdy nie tworzy zamkniętej pętli.
Guma oporowa
Guma oporowa to pojęcie najbardziej pojemne, ale ściśle rzecz ujmując, tą nazwą powinny być określane tylko minibandy i powerbandy. To akcesoria tworzące zamkniętą pętlę. Wykonane są z materiału podobnego do taśm, jednak najczęściej są od nich grubsze, ale węższe. Świetnie sprawdzają się na przykład jako element progresji choćby w ćwiczeniach na drążku.
Gumy oporowe: która będzie najlepsza?
Praktycznie wszystkie gumy i taśmy oporowe są dziś wykonane z lateksu. To materiał, który praktycznie nie ma słabych punktów, więc ryzyko pęknięcia jest znikome. W najniższym segmencie cenowym zdarzają się jeszcze taśmy lateksowe z domieszką naturalnej gumy, ale ich jakość jest słabsza, a charakterystyka pracy niezbyt korzystna.
Duże znaczenie będzie miało to, jaki opór stawia guma. Zależy to przede wszystkim od dwóch czynników: szerokości taśmy oraz jej grubości. Wąskie minibandy mają 13 mm szerokości, ale są dość grube i zapewniają opór na poziomie 9-10 kilogramów szerokie na ponad 80 mm taśmy oporowe mogą „dokładać” nawet do 70 kilogramów. Najczęściej jednak gumy i taśmy są „kodowane” kolorami, przy czym każdy producent może tu stosować swój własny klucz – nie ma uniwersalnej reguły, która mówi na przykład, że taśma fioletowa jest mocniejsza od niebieskiej.
Po co używać gum oporowych?
Gumy oporowe znakomicie sprawdzają się w domowym treningu. Mogą stanowić budżetowy zamiennik wyciągu czy niewielkich ciężarków, natomiast zdecydowanie najbardziej przydatne są w początkowych etapach treningu, kiedy używane obciążenia są jeszcze dość skromne. Co prawda, chwytając gumę nieco inaczej lub po prostu kupując grubszą, można w pewnym zakresie progresować, ale mimo wszystko – to rozwiązanie albo dla początkujących, albo dla zaawansowanych, którzy z różnych powodów nie mogą realizować planu treningowego na siłowni.
Odpowiednio użyte gumy oporowe (szczególnie popularne w tym zastosowaniu są minibandy) mogą pomagać na przykład w podciąganiu na drążku. Klasyczna taśma o raczej dużej grubości poważnie utrudnia klasyczne pompki lub domowe ćwiczenia na biceps.
Mówiąc ogólnie: gumy oporowe pozwalają urozmaicić ćwiczenia i dostosować je do poziomu wytrenowania. W warunkach domowych w dodatku pozwolą przećwiczyć mięśnie, które w inny sposób trudno jest pobudzić do wydajnego działania.
Jaki trening można poprawić dzięki użyciu taśm i gum?
Jedną z najwspanialszych zalet taśm i gum oporowych jest to, że wykorzystane właściwie, są w stanie urozmaicić prawie każdy trening. Zasad jest stosunkowo niewiele: należy wykorzystywać taśmy w sposób bezpieczny, czyli minimalizować ryzyko pęknięcia lub ześlizgnięcia się taśmy. Konieczne jest dobranie odpowiedniego typu i oporu taśmy zarówno do wykonywanych ćwiczeń, jak i poziomu wytrenowania. Ćwicząc z gumami oporowymi, należy dbać o prawidłową technikę: większe obciążenie w połączeniu z niedokładnym wykonywaniem ćwiczeń zwiększa ryzyko kontuzji.
Gumy oporowe w ćwiczeniach ogólnorozwojowych
To podstawowe i najpowszechniejsze zastosowanie gum oporowych. Pozwalają one nie tylko progresować w treningu ogólnorozwojowym, ale też – prawidłowo użyte – wymuszają dopracowanie techniczne wykonywanych ćwiczeń. Gumy i taśmy oporowe można wykorzystać na przykład w ćwiczeniu przysiadów, pompek, a także wielu ćwiczeń obręczy barkowej.
Taśmy oporowe w treningu siłowym
Taśmy i gumy oporowe mogą początkującym zastąpić hantle w wielu typowych ćwiczeniach, szczególnie obejmujących górną połowę ciała. Na wyższych stopniach zaawansowanie gumy wykorzystuje się albo do dopracowania techniki i jako element stopniowej progresji, albo jako alternatywę dla treningu na siłowni, kiedy z różnych powodów trzeba ćwiczyć w domu. Warto też dodać, że wiele osób ułatwia sobie dzięki gumom pierwsze serie podciągnięć na drążku.
Gumy i taśmy oporowe w treningu sztuk walki
Odrobina inwencji pozwala wykorzystać taśmy i gumy w treningach sztuk walki: zwiększają one szybkość, pozwalają pracować nad techniką, ale też kształtują mięśnie i stanowią dodatkowe utrudnienie w bardziej złożonych figurach treningowych. Warto pamiętać, że tempo ruchów wykonywanych w takim treningu wymaga, aby guma była bardzo odporna na rozdarcia, a przy tym musi stawiać spory opór.
Gumy w treningu biegowym i kolarskim
Także biegacze i kolarze mogą poprawić swoje umiejętności dzięki gumom. Pomocny może okazać się zakup specjalnych gum dla piłkarzy, które stabilniej trzymają się na nogach i pozwalają przetrenować siłę biegową. Nawet jednak klasyczne taśmy pozwalają wprowadzić do planu treningowego kilka dodatkowych ćwiczeń na mięśnie nóg – samą bazą tlenową nie da się przecież wygrać zawodów, potrzeba jeszcze sporo siły.